Kế toán chi phí là gì?

Kế toán chi phí (tiếng Anh: Cost Accounting) là một hình thức kế toán quản trị, được sử dụng chủ yếu bởi ban lãnh đạo doanh nghiệp. Kế toán chi phí đặt trọng tâm vào việc xác định tất cả các chi phí biến đổi và cố định liên quan đến quá trình sản xuất.

Mục tiêu của kế toán chi phí là cung cấp thông tin chi tiết mà ban lãnh đạo cần để kiểm soát các hoạt động hiện tại và lập kế hoạch cho tương lai.

Vai trò của kế toán chi phí

Kiểm soát các khoản chi phí của doanh nghiệp

Kế toán chi phí giúp phân loại các chi phí như chi phí trực tiếp, chi gián tiếp, chi phí bán hàng, chi phí của nhà máy… sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát được chi phí và tối ưu hóa quy trình hoạt động.

Tính giá thành sản phẩm

Kế toán chi phí có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc xác định giá trị của những khoản mà doanh nghiệp đã bỏ ra để sản xuất ra sản phẩm. Nhà quản trị sẽ căn cứ vào đó để tính giá thành sản phẩm bán ra hợp lý so với những chi phí đã bỏ ra.

Kiểm soát quản lý

Các thông tin về chi phí phát sinh từ các bộ phận khác nhau được cung cấp đến các nhà quản trị sẽ góp phần tăng hiệu quả cho các quyết định điều hành, giảm thiểu rủi ro trong hoạt động sản xuất kinh doanh, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, hạn chế lãng phí và từ đó đạt được những mục tiêu kinh doanh.

Kiểm soát chiến lược

Những thông tin, số liệu mà kế toán chi phí cung cấp mang tính lâu dài, phản ánh được thực trạng hiện tại doanh nghiệp, nhờ đó nhà quản trị có những kế hoạch lâu dài trong việc hoạch định chi phí lâu dài.

Các loại chi phí của doanh nghiệp

• Chi phí biến đổi: là những khoản chi phí thay đổi tương ứng với sự thay đổi khối lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà một doanh nghiệp sản xuất.
• Chi phí cố định: là loại chi phí không thay đổi khi tăng hoặc giảm khối lượng sản xuất.
• Chi phí hoạt động: là chi phí liên quan đến hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp. Các chi phí này có thể cố định hoặc thay đổi tùy theo đặc thù của từng doanh nghiệp.
• Chi phí trực tiếp: là một chi phí được gắn trực tiếp với việc sản xuất một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể.
• Chi phí gián tiếp: là chi phí không liên quan trực tiếp đến sản phẩm.

Mối liên hệ giữa kế toán chi phí và kế toán tài chính

Kế toán chi phí và kế toán tài chính đều sử dụng một nguồn dữ liệu chung, đó là các chứng từ kế toán. Tuy nhiên các dữ liệu này sẽ được phân loại và sử dụng theo các phương pháp khác nhau tùy vào các mục tiêu quản trị khác nhau.

• Kế toán chi phí hướng đến việc cung cấp các thông tin về chi phí của doanh nghiệp cho đối tượng chủ yếu là các nhà quản lý doanh nghiệp.
• Kế toán tài chính chú trọng vào tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp thông qua báo cáo tài chính, bao gồm thông tin về doanh thu, chi phí, tài sản và nợ phải trả của công ty. Đối tượng phục vụ của kế toán tài chính rộng hơn, bao gồm cả những người bên trong doanh nghiệp như các nhà quản lý, và cả bên ngoài doanh nghiệp như nhà đầu tư, cổ đông, chủ nợ,...