Vì sao các chủ doanh nghiệp cần phải quan tâm đến các chỉ số tài chính?

* Vì sao các chủ doanh nghiệp cần phải quan tâm đến các chỉ số tài chính?

Chuyên gia Đoàn Hữu Cảnh: Kết quả của hoạt động kinh doanh đều được thể hiện qua những con số. Nếu không theo dõi những chỉ số này, CEO sẽ không có đủ thông tin chính xác, kịp thời để đưa ra các quyết định quản lý, điều hành doanh nghiệp. Thế nên, các chỉ số này là rất cần thiết đối với CEO hay chủ doanh nghiệp.

* CEO, chủ doanh nghiệp chỉ cần biết doanh nghiệp có bao nhiêu tiền, thu bao nhiêu, chi ra bao nhiêu, phần còn lại sẽ là lợi nhuận. Nhận định như vậy có đúng không?

Chuyên gia Đoàn Hữu Cảnh: Các chủ doanh nghiệp thường hay nhầm lẫn giữa hai cặp khái niệm “doanh thu - chi phí” và “thu tiền - chi tiền” (hay còn gọi là “dòng tiền thu” và “dòng tiền chi”). Lợi nhuận của doanh nghiệp được tính bằng “doanh thu” trừ đi các “chi phí”, chứ không được tính bằng “thu tiền” trừ cho “chi tiền”.

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn hay tính lợi nhuận bằng cách lấy tổng tiền thu vào trừ đi tổng số tiền chi ra. Cách tính như vậy trên thực tế rất nguy hiểm. Đôi khi có những khoản tiền doanh nghiệp thu về nhưng không đến từ doanh thu, chẳng hạn khi doanh nghiệp đi vay ngân hàng. Khoản tiền này thực tế là nợ của doanh nghiệp, không được tính vào lợi nhuận. Có những doanh nghiệp đi vay rất nhiều, dẫn đến dòng tiền thu vào lớn, trong khi dòng tiền chi ra lại ít hơn nhiều. Nếu nhìn vào chủ doanh nghiệp sẽ dễ lầm tưởng rằng doanh nghiệp đang “ăn nên làm ra”, nhưng thực tế thì không phải. Hơn nữa, việc có quá nhiều khoản nợ đến hạn cùng lúc có thể đẩy doanh nghiệp vào tình trạng mất khả năng thanh toán, buộc phải dừng hoạt động.

* 3 chỉ số tài chính quan trọng nhất mà chủ doanh nghiệp cần lưu ý?

Nếu chọn ra 3 chỉ số tài chính quan trọng nhất, tôi sẽ quan tâm đến chỉ tiêu doanh thu, chi phí và dòng tiền.

Chỉ tiêu doanh thu và chi phí. Một doanh nghiệp để có được doanh thu thì tất nhiên cũng phải phát sinh chi phí. Việc doanh nghiệp có lãi hay không tùy thuộc vào doanh thu có đủ bù đắp cho các chi phí hay không. Doanh thu và chi phí là hai chỉ tiêu rất quan trọng trong quản trị doanh nghiệp. Chẳng hạn như trong thời điểm khó khăn do dịch bệnh, có những doanh nghiệp tuy doanh thu chỉ bị giảm khoảng 10%-20% nhưng lợi nhuận vẫn bị âm. Nguyên do chủ yếu do doanh nghiệp không kiểm soát được các chi phí.

Chỉ tiêu về dòng tiền. Dòng tiền phải được thể hiện trên các báo cáo được cập nhật hằng ngày giống như một nhật ký thu chi của doanh nghiệp. Tuy nhiên các báo cáo này chỉ cho thấy được các số liệu đã xảy ra. Thông thường các doanh nghiệp sẽ gặp phải khó khăn do việc quản lý, quản trị dòng tiền tương lai không tốt. Để quản lý hoạt động tài chính tốt thì các chỉ tiêu dòng tiền cần phải được xây dựng, quản lý tốt không những ở quá khứ mà còn phải ở tương lai.

* Có chỉ số nào cảnh báo mức độ rủi ro nguy hiểm cho doanh nghiệp hay không?

Chỉ số cảnh báo rủi ro, nguy hiểm cho doanh nghiệp vẫn là dòng tiền. Một số doanh nghiệp tuy gặp khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng tại sao họ vẫn trụ được? Mặc dù 3-6 tháng vừa qua các doanh nghiệp đó đều lỗ. Nguyên do là họ quản lý dòng tiền tốt. Quản lý dòng tiền tốt là kết quả của quá trình quản trị hàng tồn kho tốt, quản trị công nợ, quản lý tốt các khoản phải thu, phải trả, các khoản nợ ngân hàng,... Việc này giúp cho doanh nghiệp luôn có dòng tiền dương để vượt qua giai đoạn khó khăn.