Với chứng chỉ CIA, bên cạnh việc nâng cao kiến thức và kỹ năng chuyên môn, mà còn có cơ hội chạm đến những vị trí cấp cao trong phòng ban kiểm toán.
Chứng chỉ CIA là gì? Mức độ phổ biến và uy tín ra sao?
CIA (Certified Internal Auditor) là chứng chỉ hành nghề được công nhận ở quy mô quốc tế dành cho kiểm toán viên nội bộ. CIA được cấp bởi IIA (Institute of Internal Auditors). IIA được thành lập vào năm 1941 với trụ sở quốc tế tại Florida. Theo công bố của IIA, tính đến năm 2022, họ có hơn 218.000 thành viên trên toàn cầu thông qua 112 chi nhánh quốc tế, cùng với 150 chi hội tại Mỹ, Canada và Caribbean.
Bên cạnh chứng chỉ CIA, IIA còn cấp hai chứng chỉ hành nghề quốc tế khác là CRMA (Certification in Risk Management Assurance: chứng chỉ nâng cao dành cho kiểm toán viên có mong muốn làm việc liên quan đến quy trình quản trị rủi ro) và IAP (Internal Audit Practitioner: dành cho sinh viên và kiểm toán mới vào nghề).
Kỳ thi lấy chứng chỉ CIA được tổ chức quanh năm và có thể làm bài thi trực tuyến trên trình duyệt web. Những đợt thi lại được tổ chức vào tháng 2, tháng 6, tháng 8 và tháng 11. Thí sinh có thể truy cập vào trang web của IIA để cập nhật thông tin liên quan đến kỳ thi tại đây.
Dưới đây là những điều kiện cần phải đáp ứng nếu muốn sở hữu chứng chỉ CIA và trở thành thành viên của IIA:
- Bằng Cử nhân hoặc cao hơn.
- 2 năm kinh nghiệm làm việc đối với thí sinh có bằng cử nhân, 1 năm kinh nghiệm đối với các loại bằng cấp cao hơn. Kinh nghiệm làm việc có liên quan đến lĩnh vực kiểm toán nội bộ, kiểm toán tuân thủ hoặc kiểm toán đảm bảo chất lượng.
- Duy trì 40 giờ học đào tạo liên tục (continuing education) mỗi năm để duy trì hiệu lực của chứng chỉ CIA.
Nhiều cơ hội thăng tiến trong ngành kiểm toán khi sở hữu CIA
Thông thường, khi sở hữu chứng chỉ CIA, các nhân sự sẽ lựa chọn làm việc ở phòng ban kiểm toán thuộc cơ quan chính phủ, tổ chức tài chính hoặc các tập đoàn lớn. Nhiệm vụ chính của kiểm toán viên là ghi nhận những sai sót trong quy trình làm việc thuộc nội bộ tổ chức.
Không chỉ vậy, theo phân tích từ Investopedia, nhu cầu tuyển dụng kiểm toán viên đang ngày càng tăng lên do có nhiều sự thay đổi về mặt pháp lý liên quan đến báo cáo tài chính, thuế doanh nghiệp và M&A (mergers and acquisition). Vai trò của kiểm toán viên nội bộ sẽ tiếp tục có nhiều thay đổi và phát triển, không chỉ giới hạn ở việc ghi nhận những sai sót trong các nhiệm vụ tài chính, mà còn liên quan đến những khía cạnh khác, chẳng hạn như lập kế hoạch kế nhiệm (succession planning).
Về lộ trình thăng tiến, nếu có năng lực chuyên môn tốt và có những kỹ năng mềm khác, việc sở hữu chứng chỉ CIA sẽ mang lại nhiều cơ hội thăng tiến lên các vị trí cấp cao như Phó Chủ tịch (Vice President), Trưởng phòng Kiểm toán (Chief Audit Executive) hoặc Giám đốc (Director).
Bên cạnh công việc kiểm toán, cơ hội nghề nghiệp của thành viên IIA có thể mở rộng sang những lĩnh vực khác của ngành tài chính, chẳng hạn như quản trị rủi ro, quản trị doanh nghiệp, kiểm soát nội bộ, kiểm toán công nghệ thông tin, bảo mật và giáo dục.
Cấu trúc đề thi và tỷ lệ thi đậu CIA
Đề thi CIA gồm có 3 phần, tổng thời gian làm bài thi là 6,5 giờ với 325 câu hỏi trắc nghiệm, cụ thể như sau:
#1: Essentials of Internal Auditing
Thời gian thi: 150 phút (2,5 giờ).
Tổng số câu hỏi: 125 câu trắc nghiệm.
Ở phần này, nội dung bài thi sẽ xuất hiện 6 chủ đề chính được phân bổ như sau:
- Kiến thức nền tảng về kiểm toán nội bộ (Foundation of Internal Auditing): 15%.
- Tính độc lập và khách quan (Independence and Objectivity): 15%.
- Thành thạo về mặt nghiệp vụ và cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp (Proficiency and Due Professional Care): 18%.
- Chương trình cải tiến và đảm bảo chất lượng (Quality Assurance and Improvement programs): 7%.
- Quản trị rủi ro, kiểm soát doanh nghiệp (Governance, Risk Management, and Control): 35%.
- Nguy cơ gian lận (Fraud Risk): 10%.
#2: Practice of Internal Auditing
Thời gian thi: 120 phút (2 giờ).
Tổng số câu hỏi: 100 câu trắc nghiệm.
Nội dung thi chứng chỉ CIA phần 2 bao gồm 4 chủ đề dưới đây:
- Quản lý những hoạt động kiểm toán nội bộ (Managing the Internal Audit activity): 20%.
- Hoạch định điều khoản cam kết hoặc ràng buộc (Planning the Engagement): 20%.
- Thực hiện điều khoản cam kết hoặc ràng buộc (Performing the Engagement): 40%.
- Thảo luận về kết quả các điều khoản và thiết lập quy trình đánh giá (Communicating Engagement Results and Monitoring Progress): 20%.
#3: Business Knowledge for Internal Auditing
Thời gian thi: 120 phút (2 giờ).
Tổng số câu hỏi: 100 câu trắc nghiệm.
Nội dung thi phần này bao gồm 4 chủ đề chính như sau:
- Tính nhạy bén trong kinh doanh (Business Acumen): 35%.
- Bảo mật thông tin (Information Security): 25%.
- Công nghệ thông tin (Information Technology): 20%.
- Quản trị tài chính (Financial Management): 20%.
Để vượt qua kỳ thi lấy chứng chỉ CIA, số điểm phải đạt được tối thiểu là 600/750 cho mỗi phần thi. Những thí sinh không thi đậu sẽ nhận được thông tin phản hồi cụ thể về kết quả đạt được của mỗi phần thi. Điều này góp phần giúp các thí sinh xác định những phần kiến thức vẫn còn chưa vững, nhằm lên kế hoạch ôn tập để đạt được kết quả tốt hơn vào lần thi sau. Đáng chú ý, khác với một số chứng chỉ hành nghề tài chính khác, IIA không giới hạn số lần đăng ký thi lại đối với kỳ thi CIA.
Theo công bố chính thức từ IIA, tỷ lệ thi đậu toàn cầu của 3 phần dao động trong khoảng 40%-50% (xem chi tiết ở ảnh bên dưới).
Một số lời khuyên hữu ích cho kỳ thi CIA
Andrew Wood - Principal Advisor, Commercial and Institutional Performance tại The Treasury New Zealand chia sẻ, điều đầu tiên anh làm đó là đặt ra mục tiêu học tập cụ thể và hiệu quả. Cụ thể hơn, anh đặt ra mục tiêu lớn nhất là hoàn tất mọi yêu cầu để sở hữu chứng chỉ CIA trong vòng 4 năm.
Sau đó, anh đặt ra các mục tiêu nhỏ hơn, chẳng hạn như tìm kiếm các tài liệu ôn thi hữu ích, cam kết dành ra 12 giờ mỗi tuần để học tập. Với 12 giờ học mỗi tuần, Wood ghi nhận và đánh giá kết quả cho những lần làm bài thi thử của anh. Điều này giúp anh duy trì thói quen chủ động và có trách nhiệm hơn trong việc học tập.
Không chỉ vậy, vào khoảng một ngày trước khi diễn ra kỳ thi chính thức, Wood chỉ dành khoảng 2 giờ đồng hồ để học tập. Thời gian còn lại được tận dụng để nghỉ ngơi và chuẩn bị tinh thần thật tốt. Anh nói thêm, điều quan trọng là phải suy nghĩ tích cực, chuẩn bị cho những câu hỏi bất ngờ có thể xuất hiện trong đề thi, có chiến lược quản lý thời gian làm bài hiệu quả. Ngoài ra, khi làm bài thi, hãy tập trung phân tích câu hỏi và tìm kiếm các đáp án chứa từ khóa quan trọng.
Dân Tài chính học gì là chuỗi bài viết cung cấp cái nhìn tổng quan về các chứng chỉ hành nghề quốc tế, khóa học dành cho sinh viên và nhân sự trong lĩnh vực kế toán - tài chính.
Thảo luận ()